Luke 19

Sakeus Yi Ġaġek

1Lob Yesu loḳ ya Yeriko in bë noh na bena. 2Loḳ mehöti arë nebë Sakeus nedo. Alam-deneḳo-takës* hir ggev ti yi, beyi mehö neggorek monë nġahiseḳë. 3Lob kwa nevo bë gelë Yesu mejaḳ ni nabë yi mehö nebë va. Rëḳ yi mehö vaha dus besu yoh vu bë rëḳ gelë yi nivesa rë, in alam nġahi rot medeggërin yi. 4Lob seröġ bemuġin beya meraḳ ya ḳele map ti in bë mëm gelë Yesu. In raḳ ni bë rëḳ na berup sagu. 5Lob Yesu ya verup bevarah mala raḳ melë yi, lob nër ya vu bë, “Sakeus, ġeduḳ pevis meġenam! In sëḳ medo geving honġ doḳ böm pehi sënë.” 6Lob luḳ pevis beḳo Yesu raḳ meya yi begganġ los kwa vesa. 7Alam delë nebë sënë, lob ahëj sengën medenër bë, “Ya neggëp loḳ mehö nipaya ti sagu yi begganġ in va?”

8Lob Sakeus ya nare benër vu Mehöböp bë, “Mehöböp, gwenġo rë. Sëḳ ġevonġ sa nġaa pin vahi vu alam sën deneraḳ vu in nġaa lo. Log alam sën sa tetuhin sir gesehodeḳ hir nġaa ti ti lo, og sëḳ ġevonġ nġaa lubeluu lubeluu doḳ nah vu sir.” 9Lob Yesu nër vu yi bë, “Gwëbeng sënë, Anutu ḳol alam begganġ ayo ti sënë yah vu yi. In mehö sënë og degwa vu Abraham ving. 10Yönon, Mehönon Nalu yam in bë sero mehönon sën malaj nema lo begeḳo sir nah.”

Ġaġek Peggirinsën Raḳ Alam Böp Ti Vo Monë Vu Yi Hur Nemadluho

11Denġo ġaġek sënë ggovek, log nër ġaġek peggirinsën ti vu sir. In ya verup dus raḳ Yerusalem, lob kwaj nevo bë buk dus raḳ bAnutu-yi-nyëġ vonġin anon jaḳ pevis avuti. 12Lob nër vu sir bë, “Mehö böp ti bë na nyëġ ading ti jaḳ in degetunġ yi natu mehö-los-bengö benom geġin yi alam pin. 13Lob supin yi hur nemadluho yam bevo monë ḳapiya luu luu ggelek sir pin, log nër vu sir bë, ‘Ham medo gwevonġ huk baġosën jaḳ monë sënë rot, besenom geto sënë gökin.’

14Rëḳ yi alam nij nelëlin yi, om ya, log devonġ mehö la detamuin yi medeya beya denër bë, ‘He nimin lël bë mehö saga su natu he mehö-los-bengö megeġin he!’ 15Rëḳ ma gedetunġ yi tu hir mehö-los-bengö ggovek geyom to. Lob nër bë, ‘Ham tahi alam sën sevo monë vu sir lo nam. Sa bë ġalë nabë sir ti ti deneḳo va la va la loḳ ya ving-a?’

16Lob mehöti nare yam muġin benër ya bë, ‘Mehö böp, sa hevonġ huk baġosën raḳ honġ monë ḳapiya luu sënë, log sa haḳo ḳapiya mehödahis sënë loḳ yam ving.’ 17Lob mehö-los-bengö nër vu yi bë, ‘Honġ hur nivesa beġevonġ huk nivesa rot. Ġenemalamin nġaa mahen sënë nivesa, om sëḳ ġevonġ begweġin nyëġ böp yu nemadluho.’

18Log mehö ngwë sën netu luu nare benër ya bë, ‘Mehö böp, sa hevonġ huk baġosën raḳ honġ monë ḳapiya luu sënë, log gwëbeng sa haḳo ḳapiya nemadluho sënë loḳ yam ving.’ 19Lob mehö-los-bengö nër vu yi bë, ‘Om sëḳ ġevonġ nyëġ böp yu nemadvahi in gweġin.’

20Loḳ hur ti verup nare yam, benër ya bë, ‘Mehö böp, honġ monë ḳapiya luu sën lo sënë. Sa hebom loḳ tob nyë dus teka besa heġin nivesa beyö nedo rot. 21In sa nehalë honġ bë honġ mehö nim wëëk. Nġaa sën mehö ngwë denetunġ menedo lo, og ġeneḳo. Genos sën mehö ngwë denevaroh lo, og ġenelev anon. Om sën sehönengin honġ, lob honġ monë ḳapiya luu sën lo yö nedo.’

22Lob mehö-los-bengö nër vu mehö sënë bë, ‘Honġ sënë, nim paya rot! Maḳ sëḳ ġevonġ ġaġek vu honġ jaḳ nġo honġ ġaġek saga rë. Maḳ ġeraḳ ni yönon bë sa mehö niġ wëëk, bemehö ngwë denetunġ nġaa nedo loḳ sa nehako, gesa nalev nos sën mehö ngwë denevaroh lo? Yönon-a? Sa nehevonġ nebë sënë? 23Rëḳ nebë va sën su ġetunġ sa monë loḳ ya begganġ-monë-yi in bë senom og sa ġaḳo teka sevöḳ geving rë-ë?’ 24Log nër vu alam sën denare dus vu lo bë, ‘Ham bo monë ḳapiya luu saga vër in mehö saga, gebo nah geving vu mehö sën ḳapiya mehödahis nedo vu yi lo.’

25Loḳ denër yah vu bë, ‘Mehö böp, mu ḳapiya mehödahis neggëp vu yi vorot.’

26Loḳ nër bë, ‘Sa nanër vu ham nabë mehöti sën nġaa neggëp vu yi lo, og sëḳ bo la gökin geving vu. Gaḳ mehöti sën yi nġaa su neggëp rë lo, og sëḳ bo teka sën neggëp vu yi lo vër in yi. 27Rëḳ alam sën denelë sa paya benij lël bë sa su natu hir mehö-los-bengö lo, og ham gweḳo sir nam sënë beham ngis sir bedenadiiḳ jaḳ sa malaġ.’”

Yesu Loḳ Ya Yerusalem Nebë Mehö-los-bengö

(Mt 21:1-11; Mk 11:1-11; Jn 12:12-19)

28Yesu nër ġaġek sënë ggovek, log muġin betetuu aggata meneya Yerusalem. 29Ya verup dus raḳ Betpage los Betania ggëp Ḳedu Ḳele-oliv, lob vonġ yi hur maluh luu deya, 30genër vu luho bë, “Melu na medoḳ na begganġ-bu ti sën melu malamin neya agu, lob melu rëḳ gwelë gedeseyu dogi nalu ti menare dus vu aggata avi. Mehöti su raḳ dogi sënë wirek rë, lob melu kwevelekin begweḳo nom. 31Genabë mehöti doḳ tepëḳ nabë, ‘Melu gwevonġ va vu dogi sagi?’ og melu nanër nah nabë, ‘Mehöböp bë jaḳ mena’.”

32Yesu vonġ luho ya, lob luho ya detöḳ vu nġaa pin yoh vu sën nër vu luho lo. 33Luho medo denekevelekin dogi sënë, loḳ dogi ala loḳ tepëḳ in luho bë, “Melu nekwevelekin dogi nalu sënë in gwevonġ va vu?” 34Loḳ luho denër yah bë, “Mehöböp bë jaḳ mena.”

35Lob luho deḳo dogi medeya vu Yesu. Lob delah hir tob raḳ ya dogi demi, log detunġ Yesu raḳ ya nedo vavunë. 36Bemëm neraḳ meneya, galam pin kwaj vesa rot vu yi bedenevah hir tob ggök aggata geneggök, 37beya deverup dus raḳ sën aggata nehöö Ḳedu Ḳele-oliv. Lob yi hur maluh pin sën denesepa yi lo, gesir nġahiseḳë saga kwaj vo yah nġaa böp böp pin sën nevonġ bedenelë wirek lo, lob kwaj vesa bedenepisekin medeneḳo Anutu arë raḳ bë:

38“Anutu gevonġ semusemu vu mehö-los-bengö sën neyam los Mehöböp niwëëk!
Ġaġek ahë yes raḳ neggëp yaġek,
log Anutu arë böpata los niḳapiik nivesa neggëp yaġek vavunë!”
39Log alam Parisai* la deloḳ ya alam yu böpata saga vuheng belosho deneya, lob denër vu Yesu bë, “Tatovaha, ġenanërin honġ hur maluh lo sënë nabë ayej nama.” 40Loḳ nër yah vu sir bë, “Sa nanër vu ham nabë: Bë ayej nama, og ġelönġ lo sënë yö rëḳ denapisek.”

Yesu Su Raḳ Yerusalem

41Loḳ Yesu ya verup dus raḳ, lob mala ya melë nyëġ böp Yerusalem, lob su raḳ. 42Su raḳ bë, “Nabë yiḳ ġejaḳ mehö sën yoh vu bë gevonġ honġ beġemedo revuh lo ni gwëbeng sagi, og mëm sënë nivesa. Rëḳ ma gemehö sënë neggëp vunsën in honġ, gesu ġeraḳ ni rë. 43Gwenġo rë, buk ti vonġin berup, lob alam sën degevonġ beġö vu honġ lo rëḳ nam dedev lii beġö yi medetetup doḳ honġ. Log rëḳ deketumin honġ vahi vahi. 44Lob rëḳ dekevoh honġ geving nalum lo pin sën denedo loḳ honġ lo na. Log su rëḳ degönengin ġelönġ ngwë gejaḳ medo ngwë vavunë rë. In su kwam nevo buk sën Anutu yam in bë doḳ vu honġ lo rë.”

Yesu Tii Alam Sën Denebaġo Nġaa Loḳ Dub-vabuung-böp Lo

(Mt 21:12-17; Mk 11:15-19; Jn 2:13-22)

45Log loḳ ya dub-vabuung-böp ayo, lob tii alam sën denevonġ huk baġosën loḳ ayo lo. 46Genër vu sir bë, “Ġaġek neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya bë: Sa begganġ, og yö rëḳ natu begganġ jom-raḳsën-yi. Rëḳ ham vonġ beyah tu alam hodeḳ bej waaḳ vunsën raḳ.”

47Log nenër ġaġek vu alam yoh vu buk loḳ dub-vabuung-böp ayo. Lob alam-deneḳo-seriveng hir ggev, galam-horek-yi, galam ggev, bedenesero aggata in bë dengis yi menadiiḳ. 48Rëḳ alam pin nij wëëk bë degenġo yi ġaġek, lob ggev lo su detöḳ raḳ aggata ti rë.